Σφραγίσματα

Εμφράξεις (Σφραγίσματα)
Τι είναι οι εμφράξεις (σφραγίσματα)
Πολλές φορές ένα τμήμα ενός δοντιού μπορεί να σπάσει από κάποιο ατύχημα ή να καταστραφεί από τερηδόνα. Και στις δύο περιπτώσεις και αφού απομακρυνθεί το κατεστραμμένο τμήμα του δοντιού μπορεί το δόντι να αποκατασταθεί με μία έμφραξη (σφράγισμα). Η έμφραξη ως στόχο έχει να αποδώσει την αρχική φυσιολογική μορφολογία του δοντιού και να προστατεύσει το εσωτερικό του δοντιού από τα διάφορα επιβλαβή ερεθίσματα. Υπάρχουν πέντς κύρια είδη εμφράξεων: το αμάλγαμα, η σύνθετη ρητίνη, το bonding, το επένθετο και τα sealants (προληπτικές εμφράξεις).

Το αμάλγαμα ή «μαύρο σφράγισμα», όπως ήταν παλαιότερα γνωστό, είναι ένα υλικό που το χρησιμοποιούσαν ευρέως οι οδοντίατροι στο παρελθόν, επειδή ήταν πολύ ανθεκτικό. Σήμερα, όμως, η χρήση του έχει σχεδόν εγκαταλειφθεί, κυρίως, λόγω του κακού αισθητικού αποτελέσματος, αλλά και της σημαντικής βελτίωσης των ιδιοτήτων των σύνθετων ρητινών. Επιπλέον, οι εμφράξεις αμαλγάματος θεωρούνται από πολλούς επιβαρυντικές για την υγεία, ιδιαίτερα κατά την τοποθέτηση ή την αφαίρεσή τους, λόγω της παρουσίας υδραργύρου.

Εμφράξεις στα πίσω δόντια με αμάλγαμα

Η σύνθετη ρητίνη ή «λευκό σφράγισμα» αποτελεί σήμερα το πιο διαδεδομένο υλικό για εμφράξεις. Η πρόοδος της τεχνολογίας έχει εξελίξει εντυπωσιακά το υλικό αυτό με αποτέλεσμα οι μηχανικές του ιδιότητες να είναι πλέον ισάξιες με αυτές του αμαλγάματος σε αντοχή και εφαρμογή. Επιπλέον υπερέχει έναντι του αμαλγάματος λόγω του υψηλού αισθητικού αποτελέσματος που προσφέρει. Πράγματι η δυνατότητα επιλογής συγκεκριμένης απόχρωσης ή ακόμα και συνδυασμού περισσοτέρων αποχρώσεων μπορεί να οδηγήσει σε ένα αποτέλεσμα που ικανοποιεί ακόμα και τον πιο απαιτητικό αισθητικά ασθενή. Επίσης, επειδή συγκολλώνται στο δόντι, χρειάζεται μικρότερη παρέμβαση στο δόντι σε σχέση με το αμάλγαμα.

Πολλές φορές μεταξύ των δοντιών υπάρχουν κενοί χώροι οι οποίοι παγιδεύουν τροφές ή δημιουργούν αισθητικό πρόβλημα. Αυτό οφείλεται είτε στο γεγονός ότι τα δόντια από τη φύση τους είναι αραιά στο συγκεκριμένο ασθενή είτε επειδή τα ούλα έχουν υποχωρήσει λόγω περιοδοντίτιδας. Όποια και να είναι η αιτία, σε πολλές περιπτώσεις, μπορούμε να κλείσουμε πολύ συντηρητικά τα διαστήματα αυτά και να βελτιώσουμε συνολικά το χαμόγελο του ασθενή. Η τεχνική που χρησιμοποιείται λέγεται bonding. Ο οδοντίατρος χτίζει κατάλληλα τα δόντια στις πλαϊνές επιφάνειές τους με σύνθετη ρητίνη, δηλαδή με το ίδιο υλικό που γίνονται και τα «λευκά σφραγίσματα». Έτσι, χωρίς να τροχιστούν τα δόντια και να τοποθετηθούν στεφάνες (θήκες) και εντελώς ανώδυνα μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η δυσάρεστη αυτή για τον ασθενή κατάσταση. Η τεχνική του bonding έχει εξελιχθεί πολύ τα τελευταία χρόνια και δικαιολογημένα θεωρείται αναπόσπαστο κομμάτι της αισθητικής οδοντιατρικής.

Όταν η καταστροφή του δοντιού είναι αρκετά εκτεταμένη, τότε η έμφραξη με αμάλγαμα ή σύνθετη ρητίνη μπορεί να μην αποτελεί την καλύτερη επιλογή αποκατάστασης. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι προτιμότερο το δόντι να αποκατασταθεί με ένα επένθετο. Το επένθετο είναι μία αποκατάσταση από σύνθετη ρητίνη ή από κεραμικό (πορσελάνη), η οποία κατασκευάζεται στο εργαστήριο. Συγκεκριμένα, αφού παρασκευαστεί κατάλληλα η κοιλότητα του κατεστραμμένου δοντιού, λαμβάνεται ένα αποτύπωμα της περιοχής. Από αυτό κατασκευάζεται στο εργαστήριο το επένθετο το οποίο επιστρέφει στον οδοντίατρο, για να συγκολληθεί μόνιμα στο δόντι. Λόγω της εργαστηριακής τεχνικής τα όρια της αποκατάστασης έχουν πολύ καλή εφαρμογή.

Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις όπου η καταστροφή του δοντιού είναι τόσο εκτεταμένη ώστε υπάρχει κίνδυνος να σπάσει το δόντι. Σε τέτοιες περιπτώσεις η αποκατάσταση μπορεί να γίνει με μεγαλύτερη ασφάλεια με μια στεφάνη (θήκη).

Κατασκευή επένθετου στο εργαστήριο

Οι μασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών εμφανίζουν έντονες αύλακες οι οποίες κατακρατούν ευκολότερα τροφές και μικρόβια. Για το λόγο αυτό οι περιοχές αυτές είναι πιο επιρρεπείς σε τερηδόνες. Οι προληπτικές εμφράξεις οπών και σχισμών (sealants) είναι εμφράξεις που τοποθετούνται στις αύλακες αυτές προληπτικά για την αποφυγή εμφάνισης τερηδόνας. Στην πραγματικότητα δεν δημιουργείται κάποια κοιλότητα στο δόντι, απλά το sealant γεμίζει μερικώς και εξομαλύνει τις αύλακες των δοντιών, για να καθαρίζονται ευκολότερα και να μειώνεται, έτσι, ο κίνδυνος τερηδονισμού.

 Τοποθέτηση sealant σε οπές-σχισμές και αύλακες δοντιών
Τοποθέτηση sealant σε οπές-σχισμές και αύλακες δοντιών

 

Τα sealants μπορούν να κρατήσουν μέχρι και 10 έτη. Χρειάζονται, όμως, τακτικό έλεγχο, όπως άλλωστε και όλα τα δόντια. Ο οδοντίατρος μπορεί να επιδιορθώσει τα sealants προσθέτοντας επιπλέον υλικό.

Τα sealants τοποθετούνται κυρίως στα παιδιά αμέσως μόλις ανατείλουν τα πρώτα μόνιμα δόντια, και ιδιαίτερα στα πίσω δόντια. Οι πρώτοι μόνιμοι γομφίοι ανατέλλουν μεταξύ 5 και 7 ετών, οι δεύτεροι γομφίοι ανατέλλουν μεταξύ 11 και 14 ετών. Αλλά και τα άλλα δόντια, αμέσως μπροστά από τους γομφίους, μπορεί να χρειαστούν sealants. Τέλος, και οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες χωρίς τερηδόνα και σφραγίσματα μπορούν και αυτοί να επωφεληθούν από την τοποθέτηση των sealants.

Αν και για την ελληνική κουλτούρα η δαπάνη χρημάτων για μία έμφραξη σ’ ένα υγιές δόντι μπορεί να αποτελεί υπερβολή, μπορεί μακροπρόθεσμα να αποδειχθεί μία άριστη επένδυση. Ίσως και με τη βοήθεια των sealants να διατηρηθεί η υγεία των δοντιών και να αποφευχθούν μακροχρόνιες και μεγάλου κόστους θεραπείες, όπως σφραγίσματα, στεφάνες, γέφυρες και εμφυτεύματα.

Ρωτήστε τους ειδικούς
Απευθυνθείτε σήμερα σε έναν ειδικό για τη φροντίδα του χαμόγελου σας.